Την έντονη αντιπαράθεση συνδικάτων και κυβέρνησης
προκάλεσε η κατάθεση το βράδυ της Δευτέρας και η απόσυρση λίγο αργότερα
της τροπολογίας του υπουργείου Εργασίας με την οποία αλλάζει ο τρόπος
απόφασης των επιχειρησιακών σωματείων για απεργία.
Η επίμαχη τροπολογία προβλέπει ότι στο εξής για να μπορεί ένα πρωτοβάθμιο σωματείο μιας επιχείρησης να πάρει απόφαση για απεργία, θα πρέπει να συμμετέχει στη γενική συνέλευση του σωματείου το 50%+1 των εγγεγραμμένων μελών του, δηλαδή η απόλυτη πλειοψηφία των μελών του σωματείου και όχι το 1/3 των εργαζομένων όπως ισχύει μέχρι σήμερα με βάση τον συνδικαλιστικό νόμο 1264/1982.
Όπως επισημαίνουν στη «Ναυτεμπορική» νομικοί με μακρόχρονη εμπειρία στο Εργατικό Δίκαιο, η συγκεκριμένη τροπολογία που άναψε φωτιές αφορά όλα τα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά σωματεία του ιδιωτικού τομέα, των ΝΠΔΔ με σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αλλά και των ΔΕΚΟ, αναφέροντας για παράδειγμα σωματεία της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα και την Κοζάνη, δηλαδή στις μονάδες παραγωγής ενέργειας, ή σωματεία του χώρου των συγκοινωνιών (π.χ. μετρό), καθώς και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ταυτόχρονα αναφέρουν ότι εξαιρούνται τα πρωτοβάθμια σωματεία πανελλαδικής εμβέλειας, όπως είναι για παράδειγμα πολλά από τα σωματεία στον χώρο των τραπεζών. Σημειώνεται ότι η τροπολογία δεν επηρεάζει τον τρόπο λήψης απόφασης για απεργία στη ΓΣΕΕ, την ΑΔΕΔΥ, στα εργατικά κέντρα όλης της χώρας (δευτεροβάθμιες οργανώσεις), καθώς και τις ομοσπονδίες (δευτεροβάθμιες οργανώσεις), όπως για παράδειγμα η ΟΤΟΕ και η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις την απόφαση για απεργία θα λαμβάνουν τα διοικητικά συμβούλια των αντίστοιχων συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Ποιους αφορά η αλλαγή του νόμου
Η αντίληψη ότι ο συνδικαλιστικός νόμος 1264/1982 αφορά μόνο τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα είναι παντελώς εσφαλμένη.
Μάλιστα, στο πρώτο άρθρο του νόμου -ο οποίος παρέμεινε αναλλοίωτος επί 35 έτη- αναφέρεται ρητά: «Με την επιφύλαξη της ισχύος των Διεθνών Συβάσεων Εργασίας που έχουν κυρωθεί, ο νόμος αυτός κατοχυρώνει τα συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων και ρυθμίζει την ίδρυση, οργάνωση, λειτουργία και δράση των συνδικαλιστικών οργανώσεών τους. Για την εφαρμογή αυτού του νόμου εργαζόμενοι είναι όσοι απασχολούνται µε σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου (μισθωτοί), στους οποίους περιλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α.».
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ν.1264/82 και ν.2224/1994), οι συνδικαλιστικές οργανώσεις διακρίνονται σε πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες.
1 Πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι: α) τα σωματεία, β) τα τοπικά παραρτήματα συνδικαλιστικών οργανώσεων ευρύτερης περιφέρειας ή πανελλαδικής έκτασης (όπως για παράδειγμα τα τοπικά παραρτήματα του συνδικάτου οικοδόμων), που προβλέπεται από τα καταστατικά τους και µόνο για το δικαίωμα να γίνουν µέλη του αντίστοιχου εργατικού κέντρου. γ) Οι ενώσεις προσώπων, µία για κάθε εκμετάλλευση, επιχείρηση, δημόσια υπηρεσία, ΝΠΔΔ ή ΟΤΑ, που συνιστούν δέκα (10) τουλάχιστον εργαζόμενοι µε ιδρυτική πράξη την οποία καταθέτουν στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο και κοινοποιούν στον εργοδότη, εφόσον ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων δεν υπερβαίνει τους σαράντα (40) και δεν υπάρχει σωματείο µε τους μισούς τουλάχιστον ως µέλη του.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η «γενική και οριζόντια αναφορά του νόμου 1264/1982 για τα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά σωματεία αφορά σχεδόν τα περισσότερα σωματεία που δραστηριοποιούνται: α) στις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος της ΔΕΗ σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Μεγαλόπολη, β) στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας - Πειραιά, (Μετρό, Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος, Λεωφορεία), ή σε μονάδες παραγωγής όπως η ΛΑΡΓΚΟ, ενώ δεν εξαιρούνται ούτε τα ναυτεργατικά σωματεία.
2 Δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι οι Ομοσπονδίες, όπως για παράδειγμα η ΟΤΟΕ, ή και τα Εργατικά Κέντρα. Οι Ομοσπονδίες είναι ενώσεις δύο (2) τουλάχιστον σωματείων του ίδιου ή συναφών κλάδων οικονομικής δραστηριότητας ή του ίδιου ή συναφών επαγγελμάτων. Τα Εργατικά Κέντρα είναι ενώσεις δύο (2) τουλάχιστον που έχουν έδρα τους μέσα στην περιφέρεια του αντίστοιχου Εργατικού Κέντρου ανεξάρτητα από τον τόπο απασχόλησης των µελών τους.
3 Τέλος, τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις (συνομοσπονδίες) είναι οι ενώσεις ομοσπονδιών και Εργατικών Κέντρων. Στη χώρα μας τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις που καλύπτουν τους μισθωτούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα ανεξάρτητα από τη νομική μορφή της σύμβασης εργασίας είναι η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ.
«Αποκρούσαμε πολύ πιο σοβαρές απαιτήσεις των δανειστών»
Η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου τόνισε χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξής της στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ: «Το ζήτημα που συμφωνήσαμε ότι θα αλλάξουμε αφορά, και θέλω να το υπογραμμίσω, αποκλειστικά την απαρτία στη λήψη απόφασης για απεργία στα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά σωματεία. Δηλαδή, με κανέναν τρόπο δεν επηρεάζεται η κήρυξη απεργίας ούτε στα δευτεροβάθμια όργανα -εργατικά κέντρα και ομοσπονδίες- ούτε στην τριτοβάθμια οργάνωση που είναι η ΓΣΕΕ. Μέχρι σήμερα χρειαζόταν στη γενική συνέλευση συμμετοχή του 1/3 τώρα πάμε στο ½».
Όπως επεσήμανε η κα Αχτσιό-γλου, «σε κάθε περίπτωση η ουσιαστική συμμετοχή των εργαζομένων, είτε με το 1/3 είτε με το ½, είναι αυτή που θα καθορίσει πότε μια απεργία θα είναι επιτυχής ή όχι.
Γιατί αυτό είναι το νόημα στην άσκηση αυτού του βασικού δικαιώματος, δηλαδή η ουσιαστική συμμετοχή των εργαζομένων. Αποκρούσαμε άλλες πολύ πιο σοβαρές απαιτήσεις των δανειστών».
Σε ανακοίνωσή της για την αλλαγή του τρόπου λήψης της απόφασης για απεργίες, η ΓΣΕΕ κάνει λόγο για «δώρο στους εργοδότες» και επισημαίνει ότι η κυβέρνηση «μπορεί να απέσυρε την επίμαχη τροπολογία και να μετέθεσε την κατάθεσή της για λίγο αργότερα, ο σκοπός της όμως είναι ηλίου φαεινότερος και ο στόχος της ξεκάθαρος.
Να υπηρετήσει τη σκληρή και άκρως παραβατική εργοδοσία, επιδεικνύοντας συνέπεια στις δεσμεύσεις της στο 3ο μνημόνιο και αδιαφορώντας για τις τραγικές συνέπειες των πολιτικών της σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία».
Την κατηγορηματική του αντίθεση με την επίμαχη τροπολογία εξέφρασε και το ΠΑΜΕ, μέλη του οποίου εισέβαλαν χθες στην είσοδο του υπουργείου Εργασίας αποδοκιμάζοντας την αλλαγή του νόμου για τις απεργίες.
Το non paper του υπουργείου Εργασίας, με το οποίο ανακοινώθηκε προχθές το βράδυ η απόσυρση των τροπολογιών, ανέφερε ότι οι τροπολογίες του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης σχετικά με «το ποσοστό της απαρτίας για συζήτηση και λήψη απόφασης κήρυξης απεργίας στις γενικές συνελεύσεις πρωτοβάθμιων σωματείων, την αποζημίωση για εργατικά ατυχήματα με ευθύνη του εργοδότη, τον προγραμματισμό και την παροχή εργασίας του προσωπικού των ΚΤΕΛ, θα αποσυρθούν αύριο από το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης. Οι τροπολογίες θα κατατεθούν εκ νέου σε επόμενο νομοσχέδιο, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις και θετικές τροποποιήσεις στις προβλέψεις τους».
Η επίμαχη τροπολογία προβλέπει ότι στο εξής για να μπορεί ένα πρωτοβάθμιο σωματείο μιας επιχείρησης να πάρει απόφαση για απεργία, θα πρέπει να συμμετέχει στη γενική συνέλευση του σωματείου το 50%+1 των εγγεγραμμένων μελών του, δηλαδή η απόλυτη πλειοψηφία των μελών του σωματείου και όχι το 1/3 των εργαζομένων όπως ισχύει μέχρι σήμερα με βάση τον συνδικαλιστικό νόμο 1264/1982.
Όπως επισημαίνουν στη «Ναυτεμπορική» νομικοί με μακρόχρονη εμπειρία στο Εργατικό Δίκαιο, η συγκεκριμένη τροπολογία που άναψε φωτιές αφορά όλα τα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά σωματεία του ιδιωτικού τομέα, των ΝΠΔΔ με σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, αλλά και των ΔΕΚΟ, αναφέροντας για παράδειγμα σωματεία της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα και την Κοζάνη, δηλαδή στις μονάδες παραγωγής ενέργειας, ή σωματεία του χώρου των συγκοινωνιών (π.χ. μετρό), καθώς και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ταυτόχρονα αναφέρουν ότι εξαιρούνται τα πρωτοβάθμια σωματεία πανελλαδικής εμβέλειας, όπως είναι για παράδειγμα πολλά από τα σωματεία στον χώρο των τραπεζών. Σημειώνεται ότι η τροπολογία δεν επηρεάζει τον τρόπο λήψης απόφασης για απεργία στη ΓΣΕΕ, την ΑΔΕΔΥ, στα εργατικά κέντρα όλης της χώρας (δευτεροβάθμιες οργανώσεις), καθώς και τις ομοσπονδίες (δευτεροβάθμιες οργανώσεις), όπως για παράδειγμα η ΟΤΟΕ και η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις την απόφαση για απεργία θα λαμβάνουν τα διοικητικά συμβούλια των αντίστοιχων συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Ποιους αφορά η αλλαγή του νόμου
Η αντίληψη ότι ο συνδικαλιστικός νόμος 1264/1982 αφορά μόνο τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα είναι παντελώς εσφαλμένη.
Μάλιστα, στο πρώτο άρθρο του νόμου -ο οποίος παρέμεινε αναλλοίωτος επί 35 έτη- αναφέρεται ρητά: «Με την επιφύλαξη της ισχύος των Διεθνών Συβάσεων Εργασίας που έχουν κυρωθεί, ο νόμος αυτός κατοχυρώνει τα συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων και ρυθμίζει την ίδρυση, οργάνωση, λειτουργία και δράση των συνδικαλιστικών οργανώσεών τους. Για την εφαρμογή αυτού του νόμου εργαζόμενοι είναι όσοι απασχολούνται µε σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου (μισθωτοί), στους οποίους περιλαμβάνονται και οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α.».
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ν.1264/82 και ν.2224/1994), οι συνδικαλιστικές οργανώσεις διακρίνονται σε πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες.
1 Πρωτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι: α) τα σωματεία, β) τα τοπικά παραρτήματα συνδικαλιστικών οργανώσεων ευρύτερης περιφέρειας ή πανελλαδικής έκτασης (όπως για παράδειγμα τα τοπικά παραρτήματα του συνδικάτου οικοδόμων), που προβλέπεται από τα καταστατικά τους και µόνο για το δικαίωμα να γίνουν µέλη του αντίστοιχου εργατικού κέντρου. γ) Οι ενώσεις προσώπων, µία για κάθε εκμετάλλευση, επιχείρηση, δημόσια υπηρεσία, ΝΠΔΔ ή ΟΤΑ, που συνιστούν δέκα (10) τουλάχιστον εργαζόμενοι µε ιδρυτική πράξη την οποία καταθέτουν στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο και κοινοποιούν στον εργοδότη, εφόσον ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων δεν υπερβαίνει τους σαράντα (40) και δεν υπάρχει σωματείο µε τους μισούς τουλάχιστον ως µέλη του.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η «γενική και οριζόντια αναφορά του νόμου 1264/1982 για τα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά σωματεία αφορά σχεδόν τα περισσότερα σωματεία που δραστηριοποιούνται: α) στις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος της ΔΕΗ σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Μεγαλόπολη, β) στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας - Πειραιά, (Μετρό, Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος, Λεωφορεία), ή σε μονάδες παραγωγής όπως η ΛΑΡΓΚΟ, ενώ δεν εξαιρούνται ούτε τα ναυτεργατικά σωματεία.
2 Δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις είναι οι Ομοσπονδίες, όπως για παράδειγμα η ΟΤΟΕ, ή και τα Εργατικά Κέντρα. Οι Ομοσπονδίες είναι ενώσεις δύο (2) τουλάχιστον σωματείων του ίδιου ή συναφών κλάδων οικονομικής δραστηριότητας ή του ίδιου ή συναφών επαγγελμάτων. Τα Εργατικά Κέντρα είναι ενώσεις δύο (2) τουλάχιστον που έχουν έδρα τους μέσα στην περιφέρεια του αντίστοιχου Εργατικού Κέντρου ανεξάρτητα από τον τόπο απασχόλησης των µελών τους.
3 Τέλος, τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις (συνομοσπονδίες) είναι οι ενώσεις ομοσπονδιών και Εργατικών Κέντρων. Στη χώρα μας τριτοβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις που καλύπτουν τους μισθωτούς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα ανεξάρτητα από τη νομική μορφή της σύμβασης εργασίας είναι η ΓΣΕΕ και η ΑΔΕΔΥ.
«Αποκρούσαμε πολύ πιο σοβαρές απαιτήσεις των δανειστών»
Η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου τόνισε χθες κατά τη διάρκεια συνέντευξής της στο ραδιόφωνο της ΕΡΤ: «Το ζήτημα που συμφωνήσαμε ότι θα αλλάξουμε αφορά, και θέλω να το υπογραμμίσω, αποκλειστικά την απαρτία στη λήψη απόφασης για απεργία στα πρωτοβάθμια επιχειρησιακά σωματεία. Δηλαδή, με κανέναν τρόπο δεν επηρεάζεται η κήρυξη απεργίας ούτε στα δευτεροβάθμια όργανα -εργατικά κέντρα και ομοσπονδίες- ούτε στην τριτοβάθμια οργάνωση που είναι η ΓΣΕΕ. Μέχρι σήμερα χρειαζόταν στη γενική συνέλευση συμμετοχή του 1/3 τώρα πάμε στο ½».
Όπως επεσήμανε η κα Αχτσιό-γλου, «σε κάθε περίπτωση η ουσιαστική συμμετοχή των εργαζομένων, είτε με το 1/3 είτε με το ½, είναι αυτή που θα καθορίσει πότε μια απεργία θα είναι επιτυχής ή όχι.
Γιατί αυτό είναι το νόημα στην άσκηση αυτού του βασικού δικαιώματος, δηλαδή η ουσιαστική συμμετοχή των εργαζομένων. Αποκρούσαμε άλλες πολύ πιο σοβαρές απαιτήσεις των δανειστών».
Σε ανακοίνωσή της για την αλλαγή του τρόπου λήψης της απόφασης για απεργίες, η ΓΣΕΕ κάνει λόγο για «δώρο στους εργοδότες» και επισημαίνει ότι η κυβέρνηση «μπορεί να απέσυρε την επίμαχη τροπολογία και να μετέθεσε την κατάθεσή της για λίγο αργότερα, ο σκοπός της όμως είναι ηλίου φαεινότερος και ο στόχος της ξεκάθαρος.
Να υπηρετήσει τη σκληρή και άκρως παραβατική εργοδοσία, επιδεικνύοντας συνέπεια στις δεσμεύσεις της στο 3ο μνημόνιο και αδιαφορώντας για τις τραγικές συνέπειες των πολιτικών της σε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία».
Την κατηγορηματική του αντίθεση με την επίμαχη τροπολογία εξέφρασε και το ΠΑΜΕ, μέλη του οποίου εισέβαλαν χθες στην είσοδο του υπουργείου Εργασίας αποδοκιμάζοντας την αλλαγή του νόμου για τις απεργίες.
Το non paper του υπουργείου Εργασίας, με το οποίο ανακοινώθηκε προχθές το βράδυ η απόσυρση των τροπολογιών, ανέφερε ότι οι τροπολογίες του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης σχετικά με «το ποσοστό της απαρτίας για συζήτηση και λήψη απόφασης κήρυξης απεργίας στις γενικές συνελεύσεις πρωτοβάθμιων σωματείων, την αποζημίωση για εργατικά ατυχήματα με ευθύνη του εργοδότη, τον προγραμματισμό και την παροχή εργασίας του προσωπικού των ΚΤΕΛ, θα αποσυρθούν αύριο από το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης. Οι τροπολογίες θα κατατεθούν εκ νέου σε επόμενο νομοσχέδιο, μετά από νομοτεχνικές βελτιώσεις και θετικές τροποποιήσεις στις προβλέψεις τους».
