Καμπανάκι Κομισιόν για συντάξεις, Δημόσιο, συλλογικές συμβάσεις

Απότομη "προσγείωση" επιφύλαξε η Κομισιόν στην κυβέρνηση πριν καν ο Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας επιχειρήσει να "απογειώσει" το κλονισμένο πολιτικό προφίλ του ΣΥΡΙΖΑ ανακοινώνοντας το φετινό εφάπαξ "κοινωνικό μέρισμα" ύψους 1,4 δισ. ευρώ. 

Και αυτό γιατί η Κομισιόν, με την ενημερωτική έκθεση της για το Πρόγραμμα Στήριξης της Ελλάδας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης,  υπενθύμισε τρεις βασικές εκκρεμείς μνημονιακές, αλλά και μεταμνημονιακές υποχρεώσεις της κυβέρνησης.

Αυτές προβλέπουν πρωτοφανείς περικοπές στις κύριες συντάξεις το 2019 – 2022, επαναφορά των κλαδικών συμβάσεων αλλά μόνο εφόσον αυτές αντιπροσωπεύουν πραγματικά τις επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά και πλήρη αποκομματικοποίηση του Δημοσίου.

Με άλλα λόγια, η Κομισιόν τονίζει στην έκθεση της πως η κυβέρνηση (εφόσον φυσικά ολοκληρώσει τον εκλογικό κύκλο της το Σεπτέμβριο του 2019) θα πρέπει να συγκρουσθεί με τον σκληρό πυρήνα των στρωμάτων που ακόμα την βλέπουν θετικά ή έστω την ανέχονται. Και αυτό γιατί:

*Μέχρι το Δεκέμβριο πρέπει να έχουν επιλεγεί χωρίς κομματικά κριτήρια όλοι οι νέοι γενικοί διευθυντές και μέχρι τον Απρίλιο του 2018 όλοι οι νέοι προϊστάμενοι των κατά τόπους τμημάτων.

*Μέχρι τον Αύγουστο του 2018 πρέπει να έχει διασφαλισθεί η αντιπροσωπευτικότητα των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων προκειμένου να επανέλθει η επεκτασιμότητά τους.

* Τον Ιανουάριο του 2019 θα υποστούν άγριες περικοπές στις αποδοχές τους ένας στους τρεις συνταξιούχους, οι οποίες θα συνεχισθούν έως το 2022 !

Περικοπές τουλάχιστον 3,1 δισ. ευρώ το 2019 -2021 σε βάρος των συνταξιούχων

Πιο συγκεκριμένα, όπως επισημαίνεται ξεκάθαρα στην χθεσινή έκθεση της Κομισιόν για την Ελλάδα,  η κυβέρνηση έχει ψηφίσει τον περασμένο Μάιο πρώτα από όλα την εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ κάθε χρόνο για την τετραετία 2019-2022.

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους η εξοικονόμηση αυτή θα στοιχίσει τουλάχιστον 3,1 δισ. ευρώ στις τσέπες των σημερινών συνταξιούχων (δηλαδή περισσότερες από δύο φορές το φετινό εφάπαξ "κοινωνικό μέρισμα"…).

Η εξοικονόμηση αυτή θα γίνει  κυρίως  μέσω της μείωσης των συντάξεων έως 18% του 1/3 των ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων, ενός νέου "τσεκουριού" στις επικουρικές συντάξεις  από την 1.1.2019 (δηλαδή αφού λήξει το τρέχον πρόγραμμα προσαρμογής), αλλά  και του "παγώματος" όλων των συντάξεων για όλη την προαναφερθείσα τριετία.

Αυτές οι περικοπές θα έλθουν να  "κάτσουν" πάνω σε μέτρα ύψους 2,9 δισ. ευρώ τα οποία –όπως τονίζεται στην ίδια έκθεση - έχουν θεσπισθεί  και εφαρμοσθεί τη διετία 2015 -2016 (μειώσεις έως 45% στο 15% των επικουρικών συντάξεων, αυξήσεις στις εισφορές της επικουρικής ασφάλισης, σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ, αύξηση ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης κλπ.).


Επαναφορά των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων μόνο εφόσον είναι "αντιπροσωπευτικές"
Επίσης το Μνημόνιο το οποίο έχει υπογράψει η κυβέρνηση δεν προβλέπει μόνο νέες περικοπές στις συντάξεις σε 13 μήνες από σήμερα, αλλά και αλλαγές στο εργασιακό, οι οποίες κάθε άλλο παρά έχουν "κλειδώσει" μονόπλευρα προς την κατεύθυνση στην οποία επιθυμεί η κυβέρνηση.

Όπως επίσης υπενθύμισε η \έκθεση της Κομισιόν, οι ελληνικές αρχές αναμένεται να αναπτύξουν σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους (σ.σ. ΓΣΕΕ, ΣΕΒ,κλπ.), ένα αξιόπιστο διοικητικό σύστημα για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του επιπέδου αντιπροσωπευτικότητας των κλαδικών συμβάσεων, βελτιώνοντας τη διαφάνεια και της νομιμότητα του κοινωνικού διαλόγου ανά κλάδο. 

Το "σύστημα" αυτό πρέπει να έχει εγκαθιδρυθεί πριν την επαναφορά της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας, η οποία προβλέπεται εμμέσως στο Μνημόνιο πως θα  έλθει μετά το πέρας του τρέχοντος προγράμματος προσαρμογής, δηλαδή μετά τον Αύγουστο του 2018.

Ο ίδιος ο επικεφαλής του Eurogroup, Jeroen Dijsselbloem μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ξεκαθάρισε πως για να υπάρξει "οριζόντια" ισχύς των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων (δηλαδή για να ισχύουν οι όροι τους και στα μη μέλη των κλαδικών εργοδοτικών ενώσεων)  θα πρέπει να έχει διασφαλισθεί πρώτα η "αντιπροσωπευτικότητα" τους.

Με άλλα λόγια, θα πρέπει οι κλαδικές εργοδοτικές ενώσεις οι οποίες θα υπογράφουν κλαδικές συλλογικές συμβάσεις να αντιπροσωπεύουν πράγματι τις επιχειρήσεις του κλάδου.

Διαφορετικά, δεν θα ισχύουν για όλες οι όροι τους και έτσι θα αμφισβητηθεί η χρησιμότητα της υπογραφής τους.

Εκκρεμεί η αποκομματικοποίηση του Δημοσίου

Την ίδια στιγμή, που παραμένει έωλη η επαναφορά των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων –λόγω των ενστάσεων που θέτει η Κομισιόν (και το ΔΝΤ)- καμία ένδειξη υποχώρησης από ευρωπαϊκής πλευράς δεν υπάρχει στην αποκομματικοποίηση /απολιτικοποιηση του Δημοσίου.

Στην εν λόγω έκθεση της Κομισιόν τονίζεται ρητά πως η αξιολόγηση του προγράμματος προσαρμογής  δίνει μεγάλη  έμφαση  στην εφαρμογή όλων των μεταρρυθμίσεων που είχαν εγκριθεί προηγουμένως, όπως αυτές που σχετίζονται με την αποπολιτικοποίηση, την πρόσληψη –δηλαδή - διευθυντικών στελεχών με μη πολιτικά κριτήρια (δηλ. Μέσω ΑΣΕΠ) και την εισαγωγή  ενός νέου συστήματος αξιολόγησης του προσωπικού.

Παραμένει "κλειδί" η διασφάλιση της αυστηρής και συνεπούς εφαρμογής του ενισχυμένου πλαισίου σε ολόκληρο τον δημόσιο τομέα, τονίζεται χαρακτηριστικά από την Κομισιόν. Ωστόσο, η κυβέρνηση βρίσκεται πίσω σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των παραπάνω  μνημονιακών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει στο Δημόσιο.

Η αξιολόγηση έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί από τον περασμένο Ιούνιο και ακόμα εκκρεμεί. Από τους 90 γενικούς διευθυντές των Υπουργείων, έχουν επιλεγεί με βάση μη πολιτικά κριτήρια μόνο οι 20.

Ωστόσο το Μνημόνιο προβλέπει πως η διαδικασία αυτή πρέπει να έχει τελειώσει έως τον επόμενο μήνα, κάτι που θεωρείται τεχνικά αδύνατο.  

Αμέσως μετά και μέχρι τον Απρίλιο του 2018  πρέπει να επιλεγούν και πάλι χωρίς κομματικά κριτήρια οι νέοι προϊστάμενοι των τμημάτων των Υπουργείων.