Μέσα στον Σεπτέμβριο θα κατατεθεί στη Βουλή το
νομοσχέδιο για τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς, ή ενεργειακές
κοινότητες όπως αλλιώς ονομάζονται, ενός θεσμού που σε άλλες χώρες της
Ευρώπης υπάρχει ήδη από τη δεκαετία του 1990, δίνοντας τη δυνατότητα σε
φυσικά πρόσωπα, τοπικές περιφέρειες, δήμους αλλά και μικρές ή μεσαίες
επιχειρήσεις να επενδύσουν από κοινού σε έργα ανανεώσιμων πηγών
ενέργειας, συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης,
ενεργειακής αποδοτικότητας και της παραγωγής, διανομής και προμήθειας
ενέργειας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Με την ευκαιρία της επικείμενης κατάθεσης στο Κοινοβούλιο, το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε χθες σε εκδήλωση που διοργάνωσε το ΥΠΕΝ στο πλαίσιο της 82ης ΔΕΘ. «Το σχέδιο νόμου των ενεργειακών κοινοτήτων αποτελεί ένα εργαλείο στα χέρια των πολιτών, των παραγωγικών φορέων και της τοπικής αυτοδιοίκησης ώστε να συμμετάσχουν στον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό, παράγοντας παράλληλα όφελος για τις τοπικές κοινωνίες. Ευελπιστούμε ότι στο άμεσο μέλλον οι Ενεργειακές Κοινότητες θα καταλαμβάνουν σημαντικό χώρο στον ενεργειακό τομέα και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας, Γ. Σταθάκης.
Το περιεχόμενο του σχεδίου νόμου ανέλυσε διεξοδικά ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων του ΥΠΕΝ, Μιχάλης Βερροιόπουλος, περιγράφοντας συγκεκριμένα παραδείγματα για την εφαρμογή του. Στην εκδήλωση μίλησαν ακόμη, ο Δημήτρης Ιμπραήμ, Διευθυντής εκστρατειών του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, η Όλγα Δρόσου, Διευθύντρια του ελληνικού γραφείου του Ιδρύματος Heinrich-Boll-Stiftung και ο Βασίλης Τσολακίδης πρόεδρος του ΚΑΠΕ.
Οικονομικά κίνητρα και μέτρα στήριξης
Οι Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.Κοιν.) θα λειτουργούν ως αστικοί συνεταιρισμοί, με αποκλειστικό σκοπό την προώθηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και καινοτομίας στον ενεργειακό τομέα, την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας και την προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας. Θα δώσουν τη δυνατότητα στους πολίτες και τους υπόλοιπους τοπικούς φορείς να αποκτήσουν διττό ρόλο, ως καταναλωτές και ως παραγωγοί ενέργειας (prosumers).
Όσον αφορά τα μέτρα στήριξης από την πολιτεία, οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί θα έχουν σταθερό συντελεστή φορολογίας για πέντε έτη, και για δέκα έτη για Ε.Κοιν. σε μικρά νησιά, ενώ θα μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα του Αναπτυξιακού Νόμου. Ιδιαίτερα για σταθμούς ΑΠΕ, προβλέπονται προϋποθέσεις και όροι προνομιακής συμμετοχής ή εξαίρεσης από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών, μειωμένες χρεώσεις για σταθμούς που συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής του Ετήσιου τέλους διατήρησης δικαιώματος κατοχής άδειας παραγωγής, μειωμένο ύψος εγγυητικών επιστολών που απαιτούνται κατά την αδειοδότηση, προτεραιότητα κατά την αδειοδότηση και απαλλαγή από το ειδικό τέλος του 1,7%, όταν συμμετέχει ΟΤΑ στον συνεταιρισμό.
Επίσης, θα υπάρχουν κίνητρα για συμμετοχή στην αγορά – προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, όπως θέσπιση στα 60.000 του ελάχιστου κεφαλαίου για χορήγηση άδειας προμήθειας και μειωμένα ποσά εγγυητικών επιστολών για εγγραφή στο μητρώο Συμμετεχόντων.
Παράλληλα, θα επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών και σταθμών μικρών ανεμογεννητριών από Ε.Κοιν. για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών των μελών τους με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (Virtual Net Metering με μέλη της Ε.Κοιν). Τέλος, θα υπάρχουν εικοί όροι για τις Ε.Κοιν. που λειτουργούν ως Φορείς Εκμετάλλευσης υποδομών Φόρτισης ηλεκτροκίνησης και ειδικές προβλέψεις για συνεταιρισμούς που θα αδειοδοτούν σταθμούς θερμικής ενέργειας για τηλεθέρμανση.
Με κερδοσκοπικός χαρακτήρας
Οι Ε.Κοιν. θα έχουν κατά κανόνα μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και ελάχιστο αριθμό μελών 5, στην περίπτωση που τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου εκτός των Ο.Τ.Α ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα, 3 στην περίπτωση που τα μέλη είναι μόνο Ο.Τ.Α. ή 2 στην περίπτωση Ο.Τ.Α. νησιωτικών περιοχών, και 3 στην περίπτωση που τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα, εκ των οποίων τα δύο (2) τουλάχιστον να είναι Ο.Τ.Α.
Όσον αφορά τη διάθεση των κερδών, αυτά δεν θα διανέμονται στα μέλη, αλλά θα παραμένουν στην Ε.Κοιν. υπό τη μορφή αποθεματικών και διατίθενται για τους σκοπούς της με απόφαση της γενικής συνέλευσης.
Παράλληλα, θα μπορούν να δημιουργηθούν ενεργειακοί συνεταιρισμοί κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την προϋπόθεση πως τα μέλη τους είναι τουλάχιστον 15, ή 10 προκειμένου για συνεταιρισμό με έδρα σε νησιωτικό δήμο, καθώς και εάν το 50% συν ένα εξ αυτών είναι φυσικά πρόσωπα. Σε αυτή την περίπτωση, το υπόλοιπο των καθαρών κερδών μετά την αφαίρεση των αποθεματικών διανέμεται στα μέλη.
Με την ευκαιρία της επικείμενης κατάθεσης στο Κοινοβούλιο, το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε χθες σε εκδήλωση που διοργάνωσε το ΥΠΕΝ στο πλαίσιο της 82ης ΔΕΘ. «Το σχέδιο νόμου των ενεργειακών κοινοτήτων αποτελεί ένα εργαλείο στα χέρια των πολιτών, των παραγωγικών φορέων και της τοπικής αυτοδιοίκησης ώστε να συμμετάσχουν στον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό, παράγοντας παράλληλα όφελος για τις τοπικές κοινωνίες. Ευελπιστούμε ότι στο άμεσο μέλλον οι Ενεργειακές Κοινότητες θα καταλαμβάνουν σημαντικό χώρο στον ενεργειακό τομέα και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας, Γ. Σταθάκης.
Το περιεχόμενο του σχεδίου νόμου ανέλυσε διεξοδικά ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων του ΥΠΕΝ, Μιχάλης Βερροιόπουλος, περιγράφοντας συγκεκριμένα παραδείγματα για την εφαρμογή του. Στην εκδήλωση μίλησαν ακόμη, ο Δημήτρης Ιμπραήμ, Διευθυντής εκστρατειών του ελληνικού γραφείου της Greenpeace, η Όλγα Δρόσου, Διευθύντρια του ελληνικού γραφείου του Ιδρύματος Heinrich-Boll-Stiftung και ο Βασίλης Τσολακίδης πρόεδρος του ΚΑΠΕ.
Οικονομικά κίνητρα και μέτρα στήριξης
Οι Ενεργειακές Κοινότητες (Ε.Κοιν.) θα λειτουργούν ως αστικοί συνεταιρισμοί, με αποκλειστικό σκοπό την προώθηση της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας και καινοτομίας στον ενεργειακό τομέα, την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας και την προαγωγή της ενεργειακής αειφορίας. Θα δώσουν τη δυνατότητα στους πολίτες και τους υπόλοιπους τοπικούς φορείς να αποκτήσουν διττό ρόλο, ως καταναλωτές και ως παραγωγοί ενέργειας (prosumers).
Όσον αφορά τα μέτρα στήριξης από την πολιτεία, οι ενεργειακοί συνεταιρισμοί θα έχουν σταθερό συντελεστή φορολογίας για πέντε έτη, και για δέκα έτη για Ε.Κοιν. σε μικρά νησιά, ενώ θα μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα του Αναπτυξιακού Νόμου. Ιδιαίτερα για σταθμούς ΑΠΕ, προβλέπονται προϋποθέσεις και όροι προνομιακής συμμετοχής ή εξαίρεσης από τις ανταγωνιστικές διαδικασίες υποβολής προσφορών, μειωμένες χρεώσεις για σταθμούς που συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής του Ετήσιου τέλους διατήρησης δικαιώματος κατοχής άδειας παραγωγής, μειωμένο ύψος εγγυητικών επιστολών που απαιτούνται κατά την αδειοδότηση, προτεραιότητα κατά την αδειοδότηση και απαλλαγή από το ειδικό τέλος του 1,7%, όταν συμμετέχει ΟΤΑ στον συνεταιρισμό.
Επίσης, θα υπάρχουν κίνητρα για συμμετοχή στην αγορά – προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, όπως θέσπιση στα 60.000 του ελάχιστου κεφαλαίου για χορήγηση άδειας προμήθειας και μειωμένα ποσά εγγυητικών επιστολών για εγγραφή στο μητρώο Συμμετεχόντων.
Παράλληλα, θα επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών και σταθμών μικρών ανεμογεννητριών από Ε.Κοιν. για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών των μελών τους με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (Virtual Net Metering με μέλη της Ε.Κοιν). Τέλος, θα υπάρχουν εικοί όροι για τις Ε.Κοιν. που λειτουργούν ως Φορείς Εκμετάλλευσης υποδομών Φόρτισης ηλεκτροκίνησης και ειδικές προβλέψεις για συνεταιρισμούς που θα αδειοδοτούν σταθμούς θερμικής ενέργειας για τηλεθέρμανση.
Με κερδοσκοπικός χαρακτήρας
Οι Ε.Κοιν. θα έχουν κατά κανόνα μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα και ελάχιστο αριθμό μελών 5, στην περίπτωση που τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου εκτός των Ο.Τ.Α ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα, 3 στην περίπτωση που τα μέλη είναι μόνο Ο.Τ.Α. ή 2 στην περίπτωση Ο.Τ.Α. νησιωτικών περιοχών, και 3 στην περίπτωση που τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου ή φυσικά πρόσωπα, εκ των οποίων τα δύο (2) τουλάχιστον να είναι Ο.Τ.Α.
Όσον αφορά τη διάθεση των κερδών, αυτά δεν θα διανέμονται στα μέλη, αλλά θα παραμένουν στην Ε.Κοιν. υπό τη μορφή αποθεματικών και διατίθενται για τους σκοπούς της με απόφαση της γενικής συνέλευσης.
Παράλληλα, θα μπορούν να δημιουργηθούν ενεργειακοί συνεταιρισμοί κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την προϋπόθεση πως τα μέλη τους είναι τουλάχιστον 15, ή 10 προκειμένου για συνεταιρισμό με έδρα σε νησιωτικό δήμο, καθώς και εάν το 50% συν ένα εξ αυτών είναι φυσικά πρόσωπα. Σε αυτή την περίπτωση, το υπόλοιπο των καθαρών κερδών μετά την αφαίρεση των αποθεματικών διανέμεται στα μέλη.
